το XVIII αιώνα στην Πολωνία, στην Γερμανία και στην Αυστρία. Αλλά αυτά είναι πολύ συναισθηματικά, διαφέρουν πολύ απ’ όλα τα άλλα », – δήλωσε η εκπρόσωπος του μουσείου Genevieve Brescou.

Στο Παρίσι θα παρουσιαστούν γύρω στα τριάντα πιο αξιόλογα έργα του Ουκρανού καλλιτέχνη, ως επί το πλείστον ξύλινα γλυπτά από τη συλλογή του Μουσείου Πίνζελ στο Λβιβ αλλά και από άλλα μουσεία της Γαλικίας (του Τερνόπιλ και του Ιβάνο-Φρανκίβσκ), καθώς και τα γλυπτά από τα μουσεία του Βρότσλαβ (Πολωνία) και του Μονάχου (Γερμανία).

Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της επίσημης ιστοσελίδας του Λούβρου, το λαμπρό στυλ του Πίνζελ, παρόμοιο με στυλ των μεγαλύτερων δασκάλων της χρυσής εποχής του γερμανικού μπαρόκ είναι εξαιρετικά δύσκολο να δεις στη Γαλλία. Ο καλλιτέχνης διαφέρει από τους συγχρόνους του με ιδιαίτερες διακρίσεις όπως με την εκδηλωτική εξωστρεφής τεχνική, τη λαμπρή εκφραστικότητα και πολύ προσωπική χαρακτηριστική τεχνική της πτύχωσης.

Στον κατάλογο της έκθεσης περιλαμβάνονται κείμενα και περιγραφές των έργων τέχνης από εμπειρογνώμονες Γιαν Οστρόβσκυ, Μπόρις Βοζνίτσκυ και Οξάνα Κόζιρ-Φεντότοβα και δοκίμια του Claude Michaud και Guilhem Scherf. Αυτές είναι οι πρώτες πληροφορίες για τον Πίνζελ διαθέσιμες στα γαλλικά.

Όπως αναφέρει στις συζητήσεις του ο επαγγελματίας ξεναγός Γιαρόσλαβ Βίτιβ, ο Πίνζελ (ψευδώνυμο) εξελίχτηκε σε έναν καλλιτέχνη που δεν είχε ίσιους στην Ευρώπη στα μέσα του XVIII αιώνα. Σε απόσταση από τις πρωτεύουσες και τα πολιτιστικά κέντρα δημιούργησε την πιο πρωτότυπη πλαστική της παγκόσμιας τέχνης της εποχής του. Την ίδια στιγμή, στην ιστορία της τέχνης στο τέλος του εικοστού αιώνα δεν έμεινε κανείς καλλιτέχνης εκτός από τον Ιωάννη Πίνζελ, ιδιοφυής κληρονομιά του οποίου να είναι γνωστή σχεδόν σε όλο τον πλανήτη, και ο ίδιος να παραμένει άλυτος μύθος. Αφού ακόμα και τώρα είναι άγνωστος ο τόπος που γεννήθηκε, που σπούδασε, που διαμορφώθηκε το ταλέντο του, σε ποιά γλυπτική μορφή έκρυψε το πορτρέτο του.

Το ταλέντο του Πίνζελ άνθησε στην κωμόπολη Μπούτσας με την ευγενική υποστήριξη του Κόμη Μικόλα Ποτότσκι, ο οποίος ήταν ο βασικός πελάτης και προστάτης του. Εδώ ο γλύπτης δημιούργησε μια σειρά από μνημεία του όψιμου μπαρόκ, τα οποία διαμορφώσανε τη φυσιογνωμία του Λβιβ. Ο πρώτος ερευνητής της τέχνης του Πίνζελ ήταν πρώην διευθυντής της Εθνικής Πινακοθήκης του Λβιβ Μπόρις Βοζνίτσκυ, ο οποίος με τους φίλους του για δεκαετίες ταξίδευε σε νομούς του Ιβάνο-Φρανκίβσκ και Τερνόπιλ ψάχνοντας για έργα τέχνης που διασώθηκαν από τις σοβιετικές εκκαθαρίσεις. Πολλά αριστουργήματα, δυστυχώς, καταστράφηκαν λόγο της ανευθυνότητας, του βανδαλισμού των γραφειοκρατών της τέχνης του ολοκληρωτικού κράτους, αλλά συχνά και λόγο της παθητικής στάσης τους ίδιους τους κατοίκους της περιοχής που μεγαλώσανε στο πνεύμα του μηδενισμού και αποστροφής για τον πολιτισμό τους. Το σκαθάρι που κατέστρεφε το γλυπτό για συνεχόμενα 200 χρόνια, έλαβε “άξια αντικατάσταση” στα μέσα του εικοστού αιώνα στο πρόσωπο του αμόρφωτου και επιλήσμονα σοβιετικού υπαλλήλου.

Το Μουσείο του γλυπτού στο στυλ μπαρόκ του Ιωάννη Πίνζελ στο Λβιβ δημιουργήθηκε με βάση αυτού του τμήματος της κληρονομιάς του μεγάλου καλλιτέχνη, που η μοίρα ήταν να σωθεί. Το μεγαλύτερο όραμα των ιδρυτών του μουσείου – να δείξουν στον κόσμο τα αριστουργήματα της ιδιοφυίας Πίνζελ – αυτή την τεράστια κληρονομιά του λαού της Ουκρανίας, αλλά και να λυθεί το μυστήριο του μεγάλου μάστορα.

Γαλήνη Μασλιούκ.